مقدمه

خراسان با ساختار گونه گون و کهن زمین شناسی ، اقلیم متنوع و جاذب ، موقعیت ویژه جغرافیایی ، بی گمان از قدیمی ترین دوران حیات، بستر فعالیتهای بشری بوده است ، به دلیل همین موقعیت خاص ، کهن ترین ، معروفترین و طو لانی ترین راه ارتباطی « جاده تاریخی ابریشم» از طریق خراسان , موقعیت شرق را به غرب مرتبط می ساخته است  . موقع  جغرافیایی ، وجود ارتفاعات قابل توجه نظیر بینالود ، هزار مسجد ، کپه داغ ، ونواحی کویری ازتنوع اقلیمی برخوردار شده که زمینه مناسب برای استقرار بشر از قدیمی ترین ایام و جاذب اقوام وطوایف متعدد در دورانهای مختلف بوده است .

پیشینه تاریخی

قدیمی ترین آثار حیات انسانی در ایران ، شامل تعدادی ادوات و دست افزارهای سنگی  با قدمت تخمینی ۸۰۰ هزار سال قبل ، متعلق به دوران پارینه سنگی قدیم ، از بستر رودخانه کشف رود مشهد بدست آمده است . در حالی که قدیمی ترین مکانهای استقرار انسان ، حداکثر با قدمت ۱۰۰ هزار سال در نواحی دیگر ایران نظیر آذربایجان ، لرستان و… شناسایی شده اند . از آن پس آثار و شواهد زندگی بیشماری از دوران نوسنگی تا آغاز دوران تاریخی در جلگه مشهد ، دره اترک علیا (قوچان) ، جلگه درگز ، بجنورد ، تربت حیدریه ، بیرجند و… شناسایی شده اند. این شواهد و آثار به اقوام و ساکنان اولیه و بومی خراسان مربوط می شود که بنا به عقیده برخی محققان به عنوان اقوام «آسیایی» شهرت یافته اند و سراسر آسیای غربی از مدیترانه تا ترکستان و دره سند را فرامی گیرد.ولی در حقیقت مهمترین مقطع تاریخ خراسان در سرآغاز دوران تاریخی ایران با ورود اقوام «آریایی» به فلات ایران پیوند می خورد .

در این واقعه که در آغاز هزاره اول ق.م اتفاق افتاد ، آریایی ها تازه وارداز طریق خراسان به سمت نجد ایران پیش رفتند و بخش اعظم آنها آنچنان که از توصیفات «اوستا» برمی آید ، در خراسان و سیستان مستقر شدند و شاید به همین دلیل است که عمده حوادث آغاز تاریخ ایرانیان که در دو منبع «اوستا» و « شاهنامه فردوسی» ذکر شده است در مشرق ایران و در واقع در خراسان بزرگ رخ می دهد .

استان خراسان رضوی، قسمت نسبتا کوچکی از خراسان تاریخی است. سرزمینی که در گذشته نواحی بسیار گسترده ای را در بر می گرفته و قلمرویی یکپارچه داشته است. اما امروزه بخشی از آن شامل سه استان خراسان رضوی، شمالی و جنوبی و قسمت هایی از استانهای دیگر، در کشور ایران واقع است و بخشهای بزرگ تری از آن در کشور افغانستان و جمهوری های شمال و شمال شرق ایران قرار دارد. خراسان بزرگ تاریخی، یکی از کانون های شکل گیری تمدن بشری بوده و چه در دوران های کهن و پیش از اسلام و چه در دوران تمدن اسلامی، مردمانی هوشمند و سختکوش در آن می زیسته اند که در پیدایش و گسترش دانش و فرهنگ و پدید آوردن عناصر تمدنی نقش بسزایی ایفا کرده اند.

موقعیت جغرافیایی و جمعیت

استان خراسان رضوی در شمال شرقی کشور بین ۵۶ درجه و ۱۹ دقیقه تا ۶۱ درجه و ۱۶ دقیقه طول شرقی و ۳۳ درجه و ۵۲ دقیقه تا ۳۷ درجه و ۴۲ دقیقه عرض جغرافیایی شمالی قرار گرفته که از شمال به کشورترکمنستان ، از شرق به افغانستان ، از غرب وشمال غربی به استانهای خراسان شمالی ، سمنان و ازجنوب وجنوب غربی به استانهای خراسان جنوبی و یزد محدود است.

 استان خراسان رضوی با وسعتی حدود ۱۱۷۷۶۹ کیلومترمربع معادل هفت  درصد مساحت کل کشور و متشکل از ۲۸ شهرستان ،۷۰ بخش ، ۷۲ شهر و ۱۶۴ دهستان می باشد.

طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این استان ۶ میلیون و ۴۳۴ هزار و ۵۰۱ نفر میباشد.

خراسان رضوی  چهارمین استان پهناور ایران و دومین استان پرجمعیت کشور به شمار می آید.

شهرستان های این استان شامل درگز، قوچان، چناران، کلات، سرخس، مشهد، بینالود، نیشابور، فیروزه، خوشاب، جوین، جغتای، داورزن، سبزوار، تربت جام، فریمان، تربت حیدریه، کاشمر، بردسکن، خلیل آباد، مه ولات، زاوه، باخزر، تایباد، خواف، رشتخوار، گناباد و بجستان می شود.

ارتفاعات استان خراسان رضوی

استان خراسان رضوی به سبب وسعت زیاد از نظر شرایط طبیعی بسیار متنوع و هر یک از نواحی مختلف آن دارای ویژگیهای خاصی است .این استان از شمال و شمال شرق به طول تقریبی ۵۳۱/۶ کیلومتر دارای مرز مشترک باکشور ترکمنستان و از شرق به طول حدود ۳۰۲ کیلومتر مرز مشترک با کشور افغانستان دارد .

بلندترین نقطه استان قله بینالود در ۳۶۱۵ متری و پست ترین نقطه استان در دشت سرخس با ارتفاع  ۲۹۹متر از سطح دریاواقع شده است.

کوههاي خراسان دنباله ارتفاعات البرز به سمت مشرق است که به صورت قوسهاي موازي از شاه کوه آغاز شده و درجهت شمال غربي  به سوي جنوب شرقي تا ارتفاعات هندوکش افغانستان امتداد مي يابد .

در ميان اين رشته کوههاي موازي ، دره ها و دشتهاي وسيعي وجود دارد که گاه پهناي آن به حدود ۲۰۰ کيلومتر مي رسد.

امتداد اين رشته کوهها در برخي نواحي با برخورد به دره يا جلگه گسسته مي شود . آنچه در اين منطقه حائز اهميتاست ، وجود دشتهاي حاصلخيز و آبادي چون : بجنورد ، شيروان ، قوچان ، چناران و مشهد است که در پهنه دشت سرسبزي بين دو رشته ارتفاعات موازي کپه داغ و هزار مسجد در شمال و آلاداغ و بينالود در جنوب به وجود آمده اند .

سایر ارتفاعات استان عبارتند از:

۱- کوه هزار مسجد با ارتفاع ۳۰۴۰ متر

۲- کوه چهل تن با ارتفاع ۳۰۱۳ متر

۳- رشته کوه های جغتای با ارتفاع ۲۸۵۸

۴- کوه الله اکبر با ارتفاع ۲۸۰۴

و ...

فهرست مطالب:

مقدمه
پیشینه تاریخی
موقعیت جغرافیایی و جمعیت
ارتفاعات استان خراسان رضوی
وضعیت آب و هوایی استان خراسان رضوی
رودهای مهم خراسان رضوی
پوشش گیاهی و جانوری خراسان رضوی
وضعیت کشاورزی خراسان رضوی
دین و مذهب
مردم شناسی خراسان رضوی
مهم ترین مراکز تفریحی خراسان رضوی
سوغات خراسان رضوی
صنایع دستی خراسان رضوی
غذاهای محلی خراسان رضوی
دانشگاههای مهم خراسان رضوی
وضعیت صنعت در خراسان رضوی
مهم ترین شهرهای خراسان رضوی
منابع

فایل پاورپوینت 65 اسلاید