تعیین ارتباط بین هویت یابی و رشد اخلاقی با سلامت روان در نوجوانان  دختر 12-17 ساله  شهرستان اندیمشک


-1) مقدمه

دوره نوجوانی از نظر سلامت جسمانی، روانی و اجتماعی یكی از حساس‌ترین، مهم‌ترین و سرنوشت سازترین دوران‌های زندگانی انسان‌ها می‌باشد اگر نوجوان این دوره را با موفقیت سپری نماید، آینده‌ای موفق‌تر و سالم‌تر خواهدداشت و به عكس در صورت كم توجهی والدین و معلمین به این دوران و بحران‌های موجود خسارت عظیمی بر نوجوانان و جامعه وارد خواهد آمد. بررسی‌ها نشان داده است كه اگر آگاهی و اطلاعات لازم در خصوص ویژگی‌ها، فشارها و مشكلات دوره نوجوانی برای افراد (نوجوانان، والدین، دوستان) از طرق مختلف داده شود، این دوره برای آینده سازان شفاف‌تر و روشن‌تر خواهد شد.از طرفی، ارزش های نوجوانان در طول زمان، دچار تغییرات وسیعی می شوند. داشتن ارزش های معنوی اخلاقی از جمله نیازهای اساسی نوجوانان امروزی است.رشد سریع در نوجوانی باعث می شود، نوجوان بتواند درباره مسائل اخلاقی، ارزشی، و دینی فکر یا قضاوت کند. او نسبت به دوره کودکی، درگیری بیشتری با مسائل اخلاقی و ارزشی پیدا می کند. نوجوان، از یک طرف به ظرفیت های تازه ای در فهم ارزش های اخلاقی و دینی دست می یابد و از طرف دیگر، از تجربه کافی برای برخورد با مسائل پیچیده برخوردار نیست . در مورد رشد اخلاقی گفته شده است که ؛ «رشد اخلاقی در برگیرنده آن دسته از قوانین و مقررات  اجتماعی است که تعیین می کند انسانها در رابطه با دیگر مردم چگونه باید رفتار کنند».(لطف آبادی،1385)

از نظر روانشناسان این قوانین مشتمل بر سه جنبه اساسی شناختی، عاطفی، و رفتاری هستند که تبیین آنها و چگونگی روابطشان با یکدیگر و تأثیری که در فرایند درونی سازی دارند، محور بحث های روان شناختی است.

این تعریف با اینکه تا اندازه ای ماهیت رشد اخلاقی را روشن می کند، ویژگیهای مشخص کننده و امتیاز بخش آن را در میان بخشهای دیگر چندان روشن نمی کند. برای روشن شدن معنای دقیق رشد اخلاقی چند نکته را باید مورد توجه  قرار داد: 1) اختیار و عمد در کارهای اخلاقی؛ 2) ارتباط با حالات روانی و کمال درونی. اگرچه حال در فرهنگ های مختلف در مورد  خوب و بدهای اخلاقی که از جهان بینی ها و اهداف مختلف آنها نشأت می گیرد، تفاوتهایی نیز یافت می شود؛ اما در هر صورت، در بسیاری از جوامع، یکی از مهمترین وظایف فرهنگی آشنا سازی کودک با قوانین اخلاقی و کردار خوب و بد است. همه کم و بیش از کودکان انتظار دارند که این قوانین را فرا بگیرند و به کار بندند؛ از رعایت آنها خرسند شوند و هنگام سرپیچی از آنها در خود احساس گناه کنند. ارزش های نوجوانان در طول زمان، دچار تغییرات وسیعی می شوند. داشتن ارزش های معنوی اخلاقی ازجمله نیازهای اساسی نوجوانان امروزی است (لطف آبادی،1385).

از سوی دیگر رفتار اخلاقی افزون بر توانایی استدلال در ارتباط با معماهای اخلاقی، به عوامل متعدد دیگری نیز بستگی دارد. دو عامل مهم در این زمینه عبارتند از : توانایی توجه به پیامد های دراز مدت اعمال خود ( به جای توجه یه پاداش های فوری) و توانایی های کنترل رفتار خود.کنترل اولیه کودک خردسال بر رفتار خود عمدتاً از طریق عوامل اجتماعی بیرونی و بلا فصل، از قبیل حضور مراجع قدرت یا ترس از تنبیه برقرار می شود در حقیقت ارزشهای اخلاقی در جنبه خارجی رویدادها و درنیاز های مادی جستجو می شوند نه در افراد. اما در سنین بالاتر به نظر می رسد که کنترل رفتار کودک بطور فزاینده ای با معیار های درونی شده رفتار که به خویشتنداری در غیاب مهارتهای خارجی منتهی می شوند بر قرار می گردد. (لطف آبادی،1380)

فصل اول

کلیات

1-1) مقدمه

1-2) بیان مسئله

1-3) ضرورت و اهمیت مسئله

1-4) هدف پژوهش

1-5) فرضیه های پژوهش

1-6) تعریف اصطلاحات و مفاهیم

فصل دوم – ادبیات و پیشینه پژوهش

2-1) رشد اخلاقی

2-1-2) عوامل مؤثر در رشد اخلاقی نوجوانان

2-1-3 ) چگونگی تغییر رشد اخلاقی کودکان

2-1-4) رشد ارزش ها در نوجوانان

2-1-5) نظریات و تئوری های مختلف رشد اخلاقی

1) نظریه‌ عقاید و رفتار اخلاقی

2) الگوهای رشدی- شناختی

3) نظریه‌های محیطی - یادگیری

4) دیدگاه قوم شناسی

5) نظریه ژان پیاژه[1]

6) نظریه رشد اخلاقی لارنس کلبرگ[2]

2-2) هویت

2-2-1) انواع هویت و عوامل مؤثر بر آن

2-2-2) شكل‌گیری هویت

2-9) نظریه‌های مربوط به هویت

1) نظریه اریكسون

2) نظریه جیمز مارسیا

الف) هویت آشفته یا سر در گم (پراکندگی هویت )  

ب) هویت زود شکل گرفته

ج) هویت به تعویق افتاده ( هویت تاخیری )

2-3) سلامت روان :

2-3-1) ماهیت سلامت روانی

2-3-2) عوامل موثر در تامین سلامت روان

2-3-3) اصول اولیه سلامت روانی:

   الف) احترام به شخصیت خود و دیگران:

ب) شناخت محدودیت های خود و دیگران:

ج)پی بردن به علل رفتار:

   د) درک اینکه رفتار، تابع تمامیت فرد است:

ه) شناسایی احتیاجات اولیه ا ی که سبب ایجاد رفتار و اعمال انسان می گردد:

2-3-4) تئوری های سلامت روان

1) نظریه ی زیگموند فروید:

2) نظریه ی آدلر[3]:

3) نظریه ی سالیون[4]:

4) نظریه ی کارل راجرز[5]:

5) نظریه ی آلبرت الیس[6]:

6) نظریات نوین مبتنی بر شناخت درمانی:

7) نظریه ی ویلیام گلاس[7] :

8) نظریه ی اسکنیر[8]:

2-4) پیشینه پژوهش

2-4-1) پیشینه خارجی تحقیق

2-4-2) پیشینه داخلی تحقیق

فصل سوم

ابزار و روش پژوهش

3-1) مقدمه

3-2) جامعه آماری

3-3) نمونه آماری

3-4) روش نمونه گیری

3-5) روش تحقیق

3-6) شیوه جمع آوری اطلاعات

3-7) ابزار اندازه گیری

3-7-1) آزمون رشد اخلاقی - روایتی[9]

الف) نحوه نمره گذاری مقیاس DIT

ب) پایانی مقیاس DIT

3-7-2) آزمون هویت یابی بنیون –آدامز :

الف) روش نمره گذاری :

ب) اعتبار و پایایی آزمــون بنیون ـ آدامز (1986 )

3-7-2) آزمون سلامت روان 28ماده ای گلدبرگ وهیلر[10](GHQ)

الف) روایی پرسشنامه سلامت روان

ب) نحوه اجرا و نمره گذاری پرسشنامه سلامت روان

3-8) شیوه اجرای پژوهش

3-9) روش تجزیه وتحلیل داده ها

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل

    مقدمه :

4-2) یافته های توصیفی:

نمـودار 4-1 : توزیع فراوانی سلامت روان آزمودنیها

جدول 4-2 : توزیع فراوانی و درصد هویت یابی آزمودنیها  

جدول 4-2 : توزیع فراوانی و درصد هویت یابی آزمودنیها  

جدول 4-3 : توزیع فراوانی و درصد رشد اخلاقی آزمودنیها  

نمـودار 4-3 : توزیع فراوانی رشد اخلاقی آزمودنیها

4-3 ) یافته های مربوط به فرضیه‌ های اصلی و فرعی پژوهش :

فرضیه‌ اصلی پژوهش :      

فرضیه‌ فرعی اول پژوهش :

فرضیه‌ فرعی دوم پژوهش :

فرضیه‌ فرعی سوم پژوهش :

فصل پنجم

نتیجه و پیشنهادات

5-1) نتیجه

فرضیه‌ اصلی پژوهش :      

فرضیه‌ فرعی اول پژوهش :

فرضیه‌ فرعی دوم پژوهش :

فرضیه‌ فرعی سوم پژوهش :

5-2) پیشنهادات

5-3) محدودیت ها

منابع

منابع و مأخذ

منابع لاتین

ضمائم

پرسشنامه هویت بنیون – آدامز

پرسشنامه رشد اخلاقی DIT